#Хэрвээ_Та агуулгын ээлжит зочноор Номингийн гэгддэг Ш.Баярсайхан захирал оролцож байв. Түүний ярилцсан ярианы тойм, тэр үеийн сэтгэгдлийг ХЭРВЭЭ ТА номондоо хэрхэн буулгаж байснаа сонирхуулж байна.

Чөлөөт эдийн засгийн суурь нь чөлөөт худалдаа гэж боддог. Тэгвэл Монголын худалдааны салбарын тэргүүлэгч, энэ салбартаа жишиг стандартыг зах зээл системд шилжснээс хойш тогтоосоор яваа Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан захиралтайгаа ХЭРВЭЭ ТА агуулгаараа ахин нэг уулзалдсан билээ.

Эдийн засаг, боловсрол, философи сэтгэлгээний гэх мэт олон чиглэлээр байр сууриа илэрхийлдэг, нийгэмдээ хүлээн зөвшөөрөгдсөн бидний үеийн залуусын тод төлөөлөл Ганзоригтойгоо Хэрвээ Та агуулгаа хөгжүүлсэн дурсамжтайгаа холбоотой жижигхэн бичвэрээ толилуулж байна.

Зээлийн хүүгийн дээд хязгаарыг тогтоож өгөх ёстой хэмээх яриа сүүлийн 2,3 жил сүрхий их яваа байга. Тэгвэл тэмцлийн эхэнд оройлон яваа онолын мэдлэгтэй, практик ажлын туршлагатай, санхүүгийн чиглэлийн хэд хэдэн бизнестэй нэгнийг олж ХЭРВЭЭ ТА асуултаа тавилаа.

ЗҮГ ЧИГ номын маань ЧИГ заасан үг.

90 хэдэн онд интернетийн анхны шугамыг авчирч Монголчуудаа дэлхийтэй холбосон тэрээр сүүлийн үед боловсрол, соён гэгээрлийн олон ажлуудыг хийж байна. Хийсэн ажил бүр нь хөгжил дэвшил дагуулсан, өнөө цагийн Монголчууд бидний дундаж үзэл санааны “луужин”-гуудын нэг Датаком ХХК, Хархорум акамдемийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбаттай хийсэн ХЭРВЭЭ ТА... агуулгын нэгэн дугаарыг хамтран хийж байлаа.

Хэрвээ Та... агуулгынхаа эхний оролцогч аялагч, дуучин Д.Ганхүүтэй хийсэн ярилцлагаа дүгнэн жижигхэн бичвэр бичснээ сонирхуулж байна.

Хэрвээ Та... агуулгынхаа ээлжит нэгэн дугаарыг Odel брэндийн үүсгэн байгуулагч Д.Ган-Одтой хийгээд гарч явахдаа төрсөн сэтгэгдлээ сийрүүлснээ ЗҮГ ЧИГ номондоо оруулснаа толилуулж байна.

ХЭРВЭЭ ТА... ЗҮГ ЧИГ номноосоо сонирхуулж байна.

Бид цаашид хөлсний цэрэг мэтээр ажиллах хүчнээ экспортлох уу, бусдыг хөлсөлдөг дарга улс болох уу? Гадаад улс оронд зуун мянгаар тоологдон амьдрах Монголчуудын төлөөлөл болсон Солонгос улсад сурч амьдарч байгаа Г.Гандулам бүсгүйтэй онлайнаар, Монгол улсад хоолны сүлжээ бизнесээ эхлүүлсэн Солонгос улсын иргэн HYUN DAEKWON нартай ярилцлаа.

НДШ-г эмэгтэйчүүд зөвхөн декрит авахын тулд, эрчүүд гадагшаа явах визаны төлөө төлдөг гэх явган яриа ч байдаг. Бид энэ тогтолцоог хэрхэн зөвөөр өөрчилж гадны улс орнуудын жишгээр ирээдүйдээ хөрөнгө оруулалт маягаар төлж, авч хэвших вэ. “Тэтгэвэр ба Шинэ Эдийн засаг” дугаарт маань оролцсон өндөр настан Б.Энхбаяр эгч гэхэд л тэтгэвэр хүрэлцээгүй учраас гэр цэцэрлэг ажиллуулж амжиргаандаа нэмэрлэж байна. Үеийн хөгшид маань надаас хэцүүхэн байгаа гэж ярьсан. Ийм ирээдүйн төлөө залуус өнөөдөр НДШ төлж байгаа гэж үү. #Тэтгэвэр_ба_Шинэ_эдийн_засаг #Хэрвээ_Та...

#Хэрвээ_Та агуулга маань шинэ хувилбар ерөнхийгөөс тодорхой руу, хүнээс сэдэв рүү шилжсэн. #Би_Хэрвээ #Шийдлийн_Марафон-ы 12,000 гаруй асуудал, шийдлүүд дээрээ хийсэн дүн шинжилгээндээ тулгуурлаж #Зүг_Чиг хайсан ерөнхий сэдвүүдээс шигшиж #Шинэ_Эдийн_Засаг гэсэн сэдвийг тойрон үргэлжлэх болсон. Эхний дугаар цалин сэдвийг тойрсныг сонирхоно уу?

2 том хөршийн дунд тусгаар улс байж, товойн хөгжихийн тулд гадаад харилцааны бодлого тун ч зөв байх хэрэгтэй биз ээ. Ийм эмзэг, чухал салбартаа бид жоохон хайхрамжгүй хандаад байж магадгүйг ойрхны хэд хэдэн томоохон "факт" харуулж байх шиг. Иймдээ ч #Хэрвээ_Та агуулга Монголын гадаад харилцааны салбарыг энэ удаад онцоллоо.

Эдийн засаг, боловсрол, философи сэтгэлгээний гэх мэт олон чиглэлээр байр сууриа илэрхийлдэг, нийгэмдээ хүлээн зөвшөөрөгдсөн бидний үеийн залуусын тод төлөөллийн нэг нь Ө.Ганзориг. Даатгал, банкны салбарт амжилттай ажиллаж “өөрийгөө харуулсан” түүнд хөгжлийн ямар шийдлүүд байх бол?

Сүүлийн хэдэн сар “ХЭРВЭЭ ТА...” гэсэн нэртэй жижигхэн видео агуулгыг хийж, өөрийн фэйсбүүк пэйжээр дамжуулан хүргэж байгааг та бүхэн маань мэднэ. Энэ хүрээндээ уулзсан эхний 20 хүнтэй хийсэн ярилцлагаа тоймлон, оролцогч болон ярианы агуулгатай холбоотой өөрийн дурсамж, бодол, санаануудаараа хачирлан ЗҮГ ЧИГ гэсэн нэртэй жижигхэн товхимлыг хэвлүүлээд байна.

Эх түүхээ, тэр тусмаа баруун Монголын түүхийг нарийвчлан судалж, эрдэм номыг дээдлэн өөрийн "түүх"-ээ бүтээж буй эрхмийг зорин Хэрвээ Та агуулгатаа урилаа. Тэр үндэс салаа мөчрийг нь гартал мөлжсөн баруун Монголын түүхийнхээ ямар 3 үйлдэл явдлыг өөрчлөх юм бол?

90 хэдэн онд интернетийн анхны шугамыг авчирч Монголчуудаа дэлхийтэй холбосон тэрээр сүүлийн үед боловсрол, соён гэгээрлийн олон ажлуудыг хийж байна. Хийсэн ажил бүр нь хөгжил дэвшил дагуулсан, өнөө цагийн Монголчууд бидний дундаж үзэл санааны “луужин”-гуудын нэг Дангаасүрэнгийн Энхбат ХЭРВЭЭ ТА агуулгын зочин хойморт уригдлаа.

Мэдээллийн технологийн хөгжлийн нөлөөгөөр бид хөрөнгөтэй, хүчтэй нь биш хурдан нь, хөнгөн нь ялдаг, хождог "сонин" гэж хэлж болохуйц цаг үеийн гэрч болон амьдарч байх шиг. Энэ өөрчлөлтийг, боломжийг Монголчууд бид ашиглахын тулд яах ёстой, юу хийх ёстой вэ? Монголын технологи, тэр тусмаа финтек салбарт "гэрэл" гаргаж, боломж буйг харуулж чадсан And Global-ын Ч.Анар захирлын энэ асуултанд өгсөн хариулт сонирхолтой байх нь дамжиггүй биз ээ.

Сүүлийн 30 жил бидэнд олдсон олон боломжуудын нэг нь гадаадад чөлөөтэй зорчих, аялах, ажиллаж амьдрах боломж. Энэ боломжийг ашиглаж олон Монголчууд гадаадад ажиллаж, амьдарч байгаагаас зарим нь тухайн орондоо бизнесээ амжилттай босгон зүтгэж явна. Энэ хүмүүсийн нэг С.Баяр ахыгаа Хэрвээ Та агуулгатаа урьж идэр залуу насаа эх орондоо хөдөлмөрлөж, хилийн чинадад 10 гаруй жил амьдарч, ажил амьдрал үзсэн хүний нүдээр Монголд юу хийх хэрэгтэй байгаа талаар ярилцлаа. Монголчууд бид явснаас үг сонс гэдэг дээ. Холын Америкт амьдарч буй хүний үг танд ч бас нэгийг бодогдуулах нь дамжиггүй биз ээ.

Хэрвээ Та агуулга ХАА-н онол номыг нь үзэж, гадны туршлагыг нь судалж, практикт нэвтрүүлэхээр ажиллаж яваа Б.Эрдэнэболор докторт салбартаа томоохон зүйлс хийх боломж олдвол юу хийх тухай ярилцлаа. Оролцогч талууд бүгд хождог, өгөөж үнэ цэнэ нь өсдөг хоршоолол, инноваци, технологийн тухайх түүний шийдлүүдтэй танилцацгаая. Харин танд Монголын ХАА-д өөрчлөлт авчрах, малчид-тариаланчдын орлогыг бодитоор нэмэгдүүлэх ямар шийдэл байна вэ?

Наадмын талбайд тухлан түрүү бөхийн таамаг ярин суух Монгол хүн болсны нэгэн бахархал, жаргал билээ. Гэтэл сүүлийн жилүүдэд наадам бүрийн дараа билэггүй үгс хэлэлцдэг болоод удлаа. Хэрвээ Та агуулга энэ удаагийн дугаараараа уламжлалт бөх маань ул болон мартагдаж, урьдын сайхан домог болон улирах вий гэж эмзэглэн бөх тайлбарлагч Сосорбарамын Шижирбат дүүтэй үндэсний бөхийн хөгжил, шинэчлэлийн тухай хөөрөлдлөө.

Санасан зорьсноо бүтээж, хийсэн ажлаараа олонд танигдаад, нэрлэгдээд явна гэдэг хүн бүрийн хүсдэг зүйл бизээ. Тэгвэл тэр хүмүүсийн нэг нь "элэгний" нэрээр түмэнд танигдсан Д.Наранбаатар. Түүнийг #Хэрвээ_Та агуулгынхаа зочин хойморт урьж ирээдүй, технологи, дэлхийд гарах боломжийн тухай ярилцлаа.

Эрх мэдлийн төлөөх хагарал, дайсагналыг хожим харахад ямар ч их хор хөнөөлтэй байдаг юм бэ? гэсэн харуусал тээсэн нэгэн дугаараа ХЭРВЭЭ ТА агуулга төрийн шагналт түүхч Д.Өлзийбаатар гуайтай хамтран толилуулж байна. Эвлэсэн цагтаа дэлхийг захирч байсан бид эдүгээ харин ямархан түүх, өвийг хойч үедээ үлдээж байгаан болдоо гэсэн эмзэглэл ч мөн төрж байна. Түүхэнд хэрвээ гэж байдаггүй юм гэнэ лээ. Гэхдээ танд Монголын түүхийн 3 үйл явдлыг өөрчлөх боломж олдвол түүхийн аль үйл явдлыг өөрчлөх вэ?

Хэрвээ Та агуулга энэ удаа газар тариалангийн салбарыг онцолж Дарханыг зориод ирлээ. Үрийн, буудайны, түлшний гээд эцэсгүй олон халамж, тэтгэмж салбарт сайнаар нөлөөлөхгүй байгаа тухай оролцогч Б.Ганбаяр халаглан өгүүлсэн шинэ дугаарыг маань таалан сонирхоорой.

Технологи бизнесийн дүрэм, тогтсон моделуудыг өөрчилж хүмүүсийн амьдралд олон олон боломжуудыг өгч байна. Тэгвэл технологи Монголын хөдөө аж ахуйд, тэр тусмаа жирийн малчны амьдралд хэрхэн нөлөөлөх талаар Odel брэндийн үүсгэн байгуулагч Д.Ган-Одтой ярилцан Хэрвээ Та агуулгынхаа нэгэн дугаарыг бэлтгэлээ.

Хэрвээ Та Монголын банк санхүүг өөрчлөх боломж гарвал юу хийх вэ? асуултыг онолын мэдлэгтэй, практик ажлын туршлагатай, санхүүгийн чиглэлийн хэд хэдэн бизнестэй Д.Ангар захирлаас асуун ярилцлаа. Төгрөгийн "үнэ" болсон хүүний талаарх бидний хөөрөлдөөний талаар та юу гэж бодож байна.

Хөлтэй нь хөлхөж, хөлгүй нь мөлхөж шахуу Солонгос, Япон, Америк, Австрали руу манайхан зүтгэж байхад өнөө мөрөөдөл болсон Японы чамгүй өндөр боловсролтой нэгэн Монголын хөдөөд зөгий үржүүлээд яваад байгаа нь анхаарал татаж ХЭРВЭЭ ТА агуулгадаа урин ярилцлаа. Эзэмшсэн мэргэжил нь түүхч; эрхэлдэг ажил нь зөгийчин, орчуулагч; Монголын зөгийн брэндийг экспортонд гаргах ирмүүн хүсэлтэй Томокотой хөөрөлдсөн дугаараа толилуулж байна.

Биеийн бэрхшээлийг "сэтгэлийн" бэрхшээл болголгүй үеийн залуусаа үлгэрлэж яваа В.Ойдовтойгоо ХЭРВЭЭ ТА агуулгаараа уулзаж "Хэрвээ та том хэмжээний асуудлыг шийдэх эрх мэдэлтэй бол юуг шийдэх вэ?" асуултын хүрээнд ярилцснаа толилуулж байна.

Улс орон даяар явагдах БИ ХЭРВЭЭ ШИЙДЛИЙН МАРАФОН эхэллээ. Өнөөдрөөс сайхан маргаашийн төлөө, өдөр бүр өчигдрөөс ахицтай хөгжингүй орныг цогцлоох шийдлээ бусадтай хуваалцаж, хөгжилд хүч нэмэх боломжийг олгох уг марафонд идэвхитэй оролцоорой. Та өөрийн санал, шийдлээ жижигхэн болов уу? Хэрэггүй болов уу? гэж эргэлзэлгүй марафонд оролцоорой.

Биеийн бэрхшээлийг "сэтгэлийн" бэрхшээл болголгүй үеийн залуусаа үлгэрлэж яваа В.Ойдовтойгоо #Хэрвээ_Та агуулгаараа уулзаж "Хэрвээ та том хэмжээний асуудлыг шийдэх эрх мэдэлтэй бол юуг шийдэх вэ?" асуултын хүрээнд ярилцснаа толилуулж байна

Салбар бүхэнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн байгууллага, хувь хүмүүс байдаг. Монголын худалдааны салбарт тэр хүн бол яалтчгүй Номингийн Баярсайхан. Энэ эрхэм салбарынхаа талаар ямар шийдлүүдийг бодож явдаг бол?

#Хэрвээ_Та агуулга өвөрмөц нэгэн оролцогчоор үргэлжилж байна. Түүнийг бүгд аялал жуулчлалын талаар ярихгүй гэж бодох нь лавтай. Гэвч түүнтэй Монголд аялал жуулчлал хөгжих боломж бий эсэх тухай асууж үзэн чөлөөтэй ярилцлаа. Продюссер Р.Батсайхан оролцогчтой хийсэн шинэ дугаарыг сонирхоно уу?

"Архитекторуудын эвлэл"-ийн хүндэт ерөнхийлөгч, урлагийн мэдрэмжтэй, унаган 40 мянгатын харъяатай Б.Батжав оролцогчтой "Хэрвээ та Улаанбаатар хотын ЕРӨНХИЙ АРХИТЕТОР байх бол" асуултаар Улаанбаатар хотын төлөвлөлийн онцлог, алдаа, оноо түүнийг засах арга замын талаар ярилцлаа.

#Хэрвээ_Та агуулгын энэ удаагийн дугаарыг таксины жолооч С.Мишигээтэй хамтран хийлээ. Монголчууд бид чинь шийдэл, шинэ санаагаар бялхаж явдаг хүмүү шүү дээ. Тэдний нэг болсон С.Мишигээд "Хэрвээ та ТОМ ДАРГА болвол юу хийх вэ" асуулт тавьж ярилцлаа.

Моносын гэвэл хүн бүр таних Лувсангийн Хүрэлбаатар гэх бизнесмен, судлаач-эрдэмтэн, зохиолч эрхэмтэй хамтран #Хэрвээ_Та влогийн шинэ дугаараа хийлээ. Үг бүр нь үнэтэй, үйлдэл бүр нь сургамжтай түүнээс "Хэрвээ та" ажил амьдралын гараагаа эхлүүлэх залуухан хархүү байсан бол юу хийх байсныг нь асууж сонирхлоо.